بهترین زمان و دلیل خواندن دعای عهد 

عاقبت به خیری با خواندن دعای عهد

مجله خبری-سبک زندگی نگار: دعای عهد یکی از دعا‌های پر فضیلت با مضامین بلندی است که در عصر غیبت خوانده می‌شود. این دعا را علامه مجلسی (ره) در سه بخش از «بحار الأنوار» آورده است که در دو بخش آن، سند ذکر کرده است. دعای عهد از امام صادق (ع) روایت شده و مشتمل بر تجدید بیعت با امام زمان (عج) است.

امام صادق (ع) می‌فرماید:

هر کس آن را چهل صبح قرائت کند از یاران حضرت حجت (عج) در وقت قیام و ظهورشان گشته و اگر قبل از ظهور از دنیا برود، خداوند جهت یاری دادن به امام عصر (عج) او را از قبر در حالی که زنده شده و در صدد یاری امام است، خارج می‌کند. از این عقیده در شیعه به عنوان «رجعت» یاد شده است. («رجعت و خصوصیات آن»، سؤال ۲۴۷؛ «رجعت پیامبران، امامان»، سؤال ۵۸۹۶)

مضامین دعای عهد

انسانی که به دنبال امام عصر (عج) است باید ابتدا خدا را بشناسد. در ابتدای دعای عهد ۱۶۶ وصف از اوصاف خدا بیان می‌شود. پروردگار نور عظیم، پروردگار کرسی بلند، پروردگار دریای جوشان، پروردگار سایه و آفتاب داغ، فرو فرستنده تورات و انجیل و زبور و قرآن عظیم، پروردگار فرشتگان مقرب و پیامبران خدا از جمله اوصافی است که برای خداوند در این دعا آمده است.

در بخش دوم دعای عهد به پیشگاه حضرت مهدی (عج) درود می‌فرستیم.

در این بخش از دعا می‌خوانیم:

«اَللّـهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الاِْمامَ الْهادِیَ الْمَهْدِیَّ الْقائِمَ بِاَمْرِکَ...؛ خدایا برسان مولای ما را، آن امام راهنمای راه یافته و قیام کننده به فرمان تو که درود خدا بر او و پدران پاکش باد.»

در این دعا به امام می‌گوییم که تو پیشوای منی. یعنی در هر قدم باید بنگریم امام چه گفته و چه کاری موجب رضای امام عصر (عج) است.

در ادامه می‌خوانیم:

«صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِ و عَلی آبائِهِ الطّاهِرینَ عَنْ جَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ فی مَشارِقِ الاَْرْضِ وَ مَغارِبِها...؛ درود‌های خداوند بر او و پدران پاکش باد از طرف همه مردان و زنان با ایمان در مشرق‌های زمین و مغرب‌های هموار آن.»

منتظران با قرائت این دعا در ابتدای صبح از طرف همه مؤمنان سراسر جهان به امام سلام می‌دهند.

کسی که دعای عهد را می‌خواند عهد خود را با حضرت تجدید کرده و بر پایداری آن تا روز قیامت پیمان می‌بندد. آنگاه از خداوند درخواست می‌کند که اگر مرگ من فرا برسد در حالی که امام زمان ظهور نکرده باشد پس از ظهور او، مرا از قبرم بر آور، و به یاری آن حضرت سعادتمند کن و بعد درخواست دیدار امام با عبارت ظریفی بیان شده و دعا برای تعجیل ظهور و فرج و برپایی حکومت حقه و سامان یافتن جهان و زنده شدن حقایق دین و اهل ایمان پایان بخش این دعا است. (حائری، «دعای عهد»، ج ۷، ص ۵۳۱)

بهترین زمان برای خواندن دعای عهد

بهترین زمان برای خواندن دعای عهد، پس از نماز صبح و قبل از طلوع آفتاب است. صبح به لحاظ فقهی از طلوع فجر صادق تا طلوع خورشید محسوب می‌شود. ولی عرفاً تا یکی دو ساعت از بر آمدن آفتاب را هم شامل می‌شود. چنانچه در بخش دین و مذهب نمناک عنوان شده است بسیاری از مسلمانان این دعا را چهل صباح به طور متوالی می‌خوانند چرا که خواندن آن مستحب است.

امام صادق (ع) دربارۀ این دعا فرموده است:

هرکس چهل صبحگاه این دعا را بخواند، از یاوران حضرت قائم (عج) خواهد بود و اگر پیش از ظهور آن حضرت بمیرد، خدا او را زنده خواهد کرد، تا همراه آن حضرت جهاد نماید و به شمارۀ هرکلمه از آن، هزار پاداش برایش نوشته می‌شود، و هزار کار بد از او پاک می‌گردد. (بحارالانوار، ج ۸۳، ص ۲۸۴، ح ۴۷)

مهم‌ترین آثار مداومت بر خواندن دعای عهد

1. مایۀ توجه خاص و نظر رحمت کامل آن حضرت به بنده می‌شود.
2. تجدید عهد، مایۀ ثبات و کمال محبت و اخلاص و ایمان شخص می‌شود.
3. ثواب کسانی را خواهد داشت که زمان ظهور، در خدمت امام زمان (عج) می‌باشند.

متن و ترجمه دعای عهد

اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ

خدای‌ای پروردگار نور بزرگ

وَ رَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفِیعِ

و پروردگار کرسی بلند

وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ

و پروردگار دریای جوشان

وَ مُنْزِلَ التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الزَّبُورِ

و فرو فرستنده تورات و انجیل و زبور

وَ رَبَّ الظِّلِّ وَ الْحَرُورِ وَ مُنْزِلَ الْقُرْآنِ [الْفُرْقَانِ]الْعَظِیمِ

و پروردگار سایه و حرارت آفتاب و نازل کننده قرآن بزرگ

وَ رَبَّ الْمَلائِکَةِ الْمُقَرَّبِینَ وَ الْأَنْبِیَاءِ [وَ]الْمُرْسَلِینَ

و پروردگار فرشتگان مقرب، و پیامبران و رسولان

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِوَجْهِکَ [بِاسْمِکَ]الْکَرِیمِ

خدایا از تو می‌خواهم به روی کریمت

وَ بِنُورِ وَجْهِکَ الْمُنِیرِ وَ مُلْکِکَ الْقَدِیمِ یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ

و به نور وجه نوربخشت و فرمانروایی دیرینه ات،‌ای زنده و پا برجای دائم

أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ

از تو می‌خواهم به حق نامت، که به آن آسمان‌ها و زمین‌ها روشن شد

وَ بِاسْمِکَ الَّذِی یَصْلَحُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ

و به حق نامت که پیشینیان و پسینیان به آن شایسته می‌شوند

یَا حَیّاً قَبْلَ کُلِّ حَیٍّ وَ یَا حَیّا بَعْدَ کُلِّ حَیٍّ‌ای

زنده پیش از هر زنده و‌ای زنده پس از هر زنده

وَ یَا حَیّاً حِینَ لا حَیَّ یَا مُحْیِیَ الْمَوْتَی وَ مُمِیتَ الْأَحْیَاءِ

و‌ای زنده در آن وقتی که زنده‌ای نبود،‌ای زنده کننده مردگان و میراننده زندگان

یَا حَیُّ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ‌

ای زنده، معبودی جز تو نیست

اللَّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الْإِمَامَ الْهَادِیَ الْمَهْدِیَّ

خدایا برسان به مولای ما امام راهنمای راه یافته

الْقَائِمَ بِأَمْرِکَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ وَ عَلَی آبَائِهِ الطَّاهِرِینَ

قیام کننده به فرمانت که درود‌های خدا بر او و پدران پاکش

عَنْ جَمِیعِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فِی مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا

از جانب همه مردان و زنان مؤمن، در مشرق‌ها زمین و مغرب هایش

سَهْلِهَا وَ جَبَلِهَا وَ بَرِّهَا وَ بَحْرِهَا وَ عَنِّی وَ عَنْ وَالِدَیَّ

همواری‌ها و کوه هایش و خشکی‌ها و دریاهایش و از طرف من و پدر و مادرم

مِنَ الصَّلَوَاتِ زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ وَ مِدَادَ کَلِمَاتِهِ

از درود‌ها به گرانی عرش خدا و کشش کلماتش

وَ مَا أَحْصَاهُ عِلْمُهُ [کِتَابُهُ]وَ أَحَاطَ بِهِ کِتَابُهُ [عِلْمُهُ]

و آنچه دانشش برشمرده و کتابش به آن احاطه یافته

اللَّهُمَّ إِنِّی أُجَدِّدُ لَهُ فِی صَبِیحَةِ یَوْمِی هَذَا

خدایا در صبح این روز و تا زندگی کنم از روزهایم

وَ مَا عِشْتُ مِنْ أَیَّامِی عَهْدا وَ عَقْدا وَ بَیْعَةً لَهُ فِی عُنُقِی

و برای آن حضرت بر عهده ام، عهد و پیمان و بیعت تجدید می‌کنم

لا أَحُولُ عَنْهَا وَ لا أَزُولُ أَبَدا

که از آن رو نگردانم، و هیچ گاه دست برندارم

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ

خدایا مرا، از یاران و مددکاران و دفاع کنندگان از او قرار ده

وَ الذَّابِّینَ عَنْهُ وَ الْمُسَارِعِینَ إِلَیْهِ فِی قَضَاءِ حَوَائِجِهِ [وَ الْمُمْتَثِلِینَ لِأَوَامِرِهِ]

و از شتابندگان به سویش، در برآوردن خواسته هایش و اطاعت کنندگان اوامرش

وَ الْمُحَامِینَ عَنْهُ وَ السَّابِقِینَ إِلَی إِرَادَتِهِ وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ

و مدافعان حضرتش و پیش گیرندگان به جانب خواسته اش و کشته شدگان در پیشگاهش

اللَّهُمَّ إِنْ حَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ الْمَوْتُ الَّذِی جَعَلْتَهُ عَلَی عِبَادِکَ حَتْماً مَقْضِیّاً

خدایا اگر بین من و او مرگی که بر بندگانت حتم و قطعی ساختی حائل شد

فَأَخْرِجْنِی مِنْ قَبْرِی مُؤْتَزِراً کَفَنِی

کفن پوشیده از قبر مرا بیرون آور

شَاهِراً سَیْفِی مُجَرِّداً قَنَاتِی مُلَبِّیاً

با شمشیر از نیام برکشیده و نیزه برهنه

دَعْوَةَ الدَّاعِی فِی الْحَاضِرِ وَ الْبَادِی

پاسخگو به دعوت آن دعوت کننده، در میان شهرنشین و بادیه نشین

اللَّهُمَّ أَرِنِی الطَّلْعَةَ الرَّشِیدَةَ وَ الْغُرَّةَ الْحَمِیدَةَ

خدایا آن جمال با رشادت و پیشانی ستوده را به من بنمایان

وَ اکْحُلْ نَاظِرِی بِنَظْرَةٍ مِنِّی إِلَیْهِ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُ

و با نگاهی از من به او دیده ام را سرمه بنه و در گشایش امرش شتاب کن

وَ سَهِّلْ مَخْرَجَهُ وَ أَوْسِعْ مَنْهَجَهُ

و درآمدنش را آسان گردان و راهش را وسعت بخش

وَ اسْلُکْ بِی مَحَجَّتَهُ وَ أَنْفِذْ أَمْرَهُ وَ اشْدُدْ أَزْرَهُ وَ اعْمُرِ

و مرا به راهش درآور و فرمانش را نافذ کن و پشتش را محکم گردان

اللَّهُمَّ بِهِ بِلادَکَ وَ أَحْیِ بِهِ عِبَادَکَ

خدایا به دست او کشورهایت را آباد کن و بندگانت را به وسیله او زنده فرما

فَإِنَّکَ قُلْتَ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ

به درستی که تو فرمودی، و گفته ات حق است که:

ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ فَأَظْهِرِ

فساد در خشکی و دریا، در اثر اعمال مردم نمایان شد

اللَّهُمَّ لَنَا وَلِیَّکَ وَ ابْنَ بِنْتِ نَبِیِّکَ الْمُسَمَّی بِاسْمِ رَسُولِکَ

خدایا، ولی ات و فرزند دختر پیامبرت که به نام رسولت نامیده شده، برای ما آشکار کن

حَتَّی لا یَظْفَرَ بِشَیْءٍ مِنَ الْبَاطِلِ إِلا مَزَّقَهُ

تا به چیزی از باطل دست نیابد، مگر آن را از هم بپاشد

وَ یُحِقَّ الْحَقَّ وَ یُحَقِّقَهُ وَ اجْعَلْهُ

و حق را پابرجا و ثابت نماید

اللَّهُمَّ مَفْزَعاً لِمَظْلُومِ عِبَادِکَ

خدایا او را پناهگاهی برای ستمدیدگان از بندگانت قرار ده

وَ نَاصِراً لِمَنْ لا یَجِدُ لَهُ نَاصِراً غَیْرَکَ

و یاور برای کسی که یاری برای خود جز تو نمی‌یابد

وَ مُجَدِّداً لِمَا عُطِّلَ مِنْ أَحْکَامِ کِتَابِکَ

و تجدیدکننده آنچه از احکام کتابت تعطیل شده

وَ مُشَیِّداً لِمَا وَرَدَ مِنْ أَعْلامِ دِینِکَ

و محکم کننده آنچه از نشانه‌های دینت

وَ سُنَنِ نَبِیِّکَ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْهُ

و روش‌های پیامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) رسیده است

اللَّهُمَّ مِمَّنْ حَصَّنْتَهُ مِنْ بَأْسِ الْمُعْتَدِینَ

و او را قرار ده خدایا از آنان که از حمله متجاوزان، نگاهش داری

اللَّهُمَّ وَ سُرَّ نَبِیَّکَ مُحَمَّداً صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ بِرُؤْیَتِهِ

خدایا پیامبرت محمد (درود خدا بر او و خاندانش) را به دیدار او

وَ مَنْ تَبِعَهُ عَلَی دَعْوَتِهِ

و کسانی که بر پایه دعوتش از او پیروی کردند شاد کن

وَ ارْحَمِ اسْتِکَانَتَنَا بَعْدَهُ

و پس از او به درماندگی ما رحم فرما

اللَّهُمَّ اکْشِفْ هَذِهِ الْغُمَّةَ عَنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ بِحُضُورِهِ

خدایا این اندوه را از این امت به حضور آن حضرت برطرف کن

وَ عَجِّلْ لَنَا ظُهُورَهُ إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعِیدا وَ نَرَاهُ قَرِیبا

و در ظهورش برای ما شتاب فرما، که دیگران ظهور ش را دور می‌بینند و ما نزدیک می‌بینیم

بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

به مهربانی ات‌ای مهربان‌ترین مهربانان.

آن گاه سه بار بر ران خود دست می‌زنی و در هر مرتبه می‌گویی:

الْعَجَلَ الْعَجَلَ یَا مَوْلایَ یَا صَاحِبَ الزَّمَانِ